«ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران اعلام کرد که امنیت و ثبات عراق و منطقه همواره محور گفتگو و دیدارهای مقامات ایران و اقلیم کردستان عراق بوده است.

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- سمیه خمارباقی: جمهوری اسلامی ایران بحث ریاست اقلیم کردستان عراق را موضوعی داخلی و مربوط به خود عراقی ها می داند و وارد مصادیق هم نشده است. ایران همواره از وحدت کردها در عراق حمایت کرده و روابط متوازنی با حزب دموکرات کردستان و اتحادیه میهنی کردستان عراق دارد.

در گفتگو با «ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران در خصوص انتخابات ریاست اقلیم کردستان عراق و بحث فدرالیسم در عراق سوال کرده ایم که در ادامه می‌آید.

موضوع انتخابات ریاست اقلیم کردستان عراق به کجا رسیده است؟

تاکنون به نتیجه نرسیده است و مشخص است که مشکل پیچیده‌ای است، این مساله مستلزم توافق است و در این مقطع که جنگ داعش و بحران اقتصادی و نبود ثبات سیاسی در عراق بر حل مسائل تاثیر دارد، کار دشواری است.

در حال حاضر روابط ایران و حزب دموکرات کردستان به چه صورت است؟

به شکل کلی ارتباطات میان جمهوری اسلامی ایران و حزب دموکرات کردستان عراق کاملا عادی و در جریان است و در صورت نیاز به تبادل نظرات، این اتفاق از طریق کانال‌های ارتباطی ویژه صورت می‌گیرد.

در این مقطع و در شرایط کنونی دنیا و عراق و منطقه و با در نظر گرفتن حقوق ملت‌ها در چارچوب حق تعیین سرنوشت، مسلما فدرالیسم بخشی از حقوقی است که مستحق ملت‌هاست. در حال حاضر نیز در قانون اساسی عراق به این مساله اذعان شده که حضور کردها در چارچوب عراق اختیاری است، یعنی کردها با خواست و اختیار خود این را انتخاب کرده‌اند.

همچنین حق تعیین سرنوشت در چارچوب عراق فدرالی به رسمیت شناخته شده است. همین نیز موجب شده است که کردها در ساختن عراق جدید و حفظ تمامیت ارضی آن مشارکت کنند، اما تصمیم‌گیری برای آینده عراق و فدرالیسم وابسته به شیوه و منش فعالیت و سیاست مسئولان عراقی دارد که تا چه اندازه به حقوق حقه ملت کرد و دیگر بخش‌های کشور اعتقاد دارند، که متاسفانه بعضی از مسئولان و سیاستمداران عراقی، امروزه نیز همچون بعثی‌ ها می‌اندیشند و این مساله برای سرنوشت عراق موثر است.

اگر در چارچوب قوانین و قانون اساسی عراق حقوق دیگران را به رسمیت نشناسند، مسلما عراق به سمت سرنوشتی نامشخص و از هم گسیختگی خواهد رفت، که در شرایط فعلی حس می‌شود کسانی با نقشه و برنامه در تلاش برای از هم پاشیدن صفوف ملت و نیروهای سیاسی هستند.

برخی کارشناسان معتقد هستند در کشورهایی که دولت - ملت روند تاریخی را طی نکرده است فدرالیسم می تواند به تجزیه منجر شود. با توجه به این استدلال، فدرالیسم در عراقی که از حیث شکل گیری کشوری(دولت-ملت به معنای مدرن) جوان است آیا مخاطراتی را همراه ندارد؟ اگر قائل به فدرالیسم هستید چگونه این فدرالیسم می تواند مانع از تجزیه شود؟

 به عقیده من، فدرالیسم مایه حفظ یکپارچگی است و باعث از هم گسیختگی در عراق نمی شود.

«ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران اجرای پروژه اصلاحات دولت عراق را نیازمند رهبری شخصی دانست که سلامت اقتصادی و سیاسی وی تایید شده باشد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، «ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در ایران، در خصوص پیشبرد اصلاحات دولت عراق گفت: وضعیت در عراق به‌گونه‌ای است که می‌توان گفت این کشور از لحاظ اقتصادی و فسادهای جاری در آن، در یک شرایط بحرانی قرار داد. از این رو مساله اصلاحات اگر بتواند به نتیجه‌ای منجر شود، پروژه مثبتی خواهد بود اما متاسفانه اگر بررسی صورت گیرد این احتمال وجود دارد که برخی از کسانی که شعار اصلاحات را سر می‌دهند خود از همه فاسدتر باشند. از این رو، انجام این پروژه نیازمند افراد سالمی است.

دباغ با اشاره به مخالفت پارلمان عراق با دولت تکنوکرات پیشنهادی نخست وزیر افزود: پارلمان متشکل از گروه‌ها و فراکسیون‌هایی است که منتخب مردم محسوب می‌شود. لذا حیدر العبادی بایستی پیش از ارائه طرح اصلاحات با این گروه‌ها مشورت می‌کرد تا امروز این مخالفت پیش نمی‌آمد. زیرا پیش از جایگزینی تکنوکرات‌ها با افراد پیشین در دولت، لازم بود کارنامه این وزرا ارائه شود تا مشخص شود که علت این کنار زده‌شدن در این است که آیا آن‌ها دچار فساد و یا تخلفی بوده‌اند یا خیر.

نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران در ادامه ضمن تاکید بر اینکه کردها از هر اقدامی که به اصلاحات منجر شود حمایت می‌کند، گفت: با این همه، حمایت باید دو طرفه باشد اما متاسفانه برخی از اقدامات اصلاحی بر خلاف خواسته اربیل بوده است. زیرا اگر قرار به تغییر وزرا بود باید با گروه‌های کردی مشورت می‌شد. همچنین باید تعریف روشنی از تکنوکرات ارائه می‌دادند که تکنوکرات به معنی یک شخص دارای تحصیلات آکادمیک است و یا کسی که رزومه خوبی برای انجام تخصص‌های وزارتخانه دارد.

وی همچنین در خصوص موضع گروه‌های سیاسی عراق در مورد اصلاحات تصریح کرد: تا امروز میان جریان‌های سیاسی اتفاق نظری در این باره رخ نداده است و حتی برخی گروه‌های بیان می‌کند اگر قرار است تکنوکرات‌ها بر دولت حاکم شوند خود شخص حیدرالعبادی نیز باید جزو اشخاصی باشد که کنار گذاشته می‌شود.

دباغ در پایان به اظهار داشت که با توجه به وضعیت سیاسی عراق، به روند اصلاحات خوش‌بین نیست. زیرا به زعم وی برخی تلاش دارند این پروژه را نتیجه اقدامات خود و نه ماحصل همکاری میان تمامی گروه‌ها به مردم عراق معرفی کنند.

«ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران با بیان اینکه این اقلیم روابط خوبی با تهران دارد، گفت: ایران طی ماه های گذشته در بالاترین سطوح به میانجیگری میان احزاب کُردی عراق پرداخته است.

به گزارش خبرگزاری مهر، «ناظم دباغ» نماینده‌ اقلیم کردستان عراق در ایران در گفت‌وگو با روزنامه‌ «آوینه» نکات مهمی را پیرامون روابط ایران و اقلیم مطرح کرده است که مشروح آن از نظر می گذرد؛

*شما به‌ تازگی پیرامون ایران دیداری با مسعود بارزانی، ریاست اقلیم داشتید. چه‌ پیامی از ایرانیان برای ایشان آورده‌ بودید؟

محور اصلی دیدار، بررسی تحولات منطقه‌ و تقویت روابط مابین اقلیم و ایران و روشن کردن موضع‌گیریهایی که‌ باید گرفته‌ شود، بود. از جانب ایرانی‌ها حامل هیچ پیامی نبودم.

*اما زمان و نحوه‌ این ملاقات آشکارا به‌ ما می گوید که‌ شما حامل پیامی از جانب مقامات ایرانی بودید؟

روزنامه‌ها همه‌ چیز را با هم می خواهند، اما بعضا نمی شود همه‌چیز را بیان کرد، همین که‌ نماینده‌ اقلیم در تهران دیداری با ریاست اقلیم داشته‌ است خود حامل پیام است و کافی.

*در حال حاضر نگاه‌‌ ایرانی‌ها به‌ نسبت اقلیم و اقتصاد این منطقه‌ چگونه‌ است؟

واضح است که‌ ایرانی‌ها هم بر این نکته‌ واقفند که‌ اقلیم با مشکلات اقتصادی و سیاسی روبرو است و همیشه‌ هم تلاش کردند تا راه‌حلی برای مشکلات اقلیم پیشنهاد کنند چون امنیت اقلیم و ایران و برعکس به‌ یکدیگر گره‌ خورده‌ است، ایرانی‌ها مداوم بر اتحاد احزاب در اقلیم تاکید کردند و ما را هرگونه‌ تشنجی در منطقه‌ آگاه‌ کردند.

*الان بحث رفراندوم در اقلیم داغ است آیا ایرانی‌ها هیچ موضعی در این خصوص نگرفتند؟

ایران تاکید کرده‌ است که‌ این مسئله‌ای داخلی است، ولی در عین حال بر یکپارچگی عراق و قانون فدرال عراق که‌ حقوق کردها در آن به‌ رسمیت شناخته‌ شده‌ است، هم تأکید می کند. ایران از هرآنچه‌ در این چارچوب رخ دهد، پشتیبانی خواهد کرد. برعکس اگر با موضوعی هم حداقل مخالفت نکند پشتیبانی هم نخواهد کرد. من بر این اعتقادم که‌ اگر رفراندوم به‌ تجزیه‌ عراق ختم شود ایران از آن حمایت نخواهد کرد.

*در رقابت‌های داخلی اقلیم تبلیغات فراوانی می شود که‌ ایران از جماعت اسلامی پشتیبانی می کند؟

نه‌ اینها ریشه‌ در واقعیت ایرانی‌ها ندارد. من از این امر بسیار مطمئنم حتی این موضوع که‌ گویا جنبش تغیییر (گوران) و پ ک ک روابط فوق‌العاده‌ نزدیکی با تهران دارند هم درست نیست. متاسفانه‌ مشکل خود ما هستیم که‌ قادر به‌ اتحاد با یکدیگر نیستیم و مشکلات و رقابت‌های درون اقلیمی را به‌ کشورهای دیگر تعمیم می دهیم.

*در حال حاضر ایران درباره‌ مسئله‌ ریاست اقلیم و پارلمان نیمه‌کاره‌ چه‌ موضعی دارد؟

حقیقتا نه‌ به‌ آن معنایی که‌ جنبش گوران اعلام می کند و نه‌ به‌ آن معنایی که‌ اتحادیه‌ میهنی و حزب دمکرات کردستان عراق می گویند، ایران در جبهه‌ هیچ یک قرار نگرفته‌ است، در تمامی نشست‌ها ایران بر اتحاد میان کردها تأکید کرده‌ است.

پیرامون مسئله‌ ریاست اقلیم کردستان هم ایران وارد جزئیات نشده‌ است که‌ باید فلان کس انتخاب شود یا اینکه‌ با فلان شخص مخالفت کرده‌ باشد، تنها بر اتحاد و پایبند بودن به‌ قانون تاکیید کرده‌ است.

*آیا ایران برای نزدیک کردن احزاب کردی هیچ گام عملی برداشته‌ است؟

در این مدت کاهش پیدا کرده‌ است اما چند ماه‌ گذشته‌ در بالاترین سطوح سیاسی هیاتی برای میانجیگری در میان احزاب کرد در حال تلاش بود.

*گفته‌ شده‌ که‌ سردار «قاسم سلیمانی» هم به‌ همین منظور به‌ اقلیم سفر کرده‌؟

بله‌ وی آمده‌ و نماینده‌ ایشان نیز آمده‌ است، اگر لازم باشد یکبار دیگر هم شخصا خواهد آمد.

*بعد از یک مدت روابط سرد مابین حزب دمکرات کردستان عراق و ایران، در حال حاضر گفته‌ می شود که‌ این حزب به‌ دنبال ترمیم این رابطه‌ است، آیا این درست است؟

بگذارید واضح بیان کنم حزب دمکرات کردستان عراق از ایران فاصله‌ نگرفته‌ است تا بار دیگر به‌ آن نزدیک شود. تا جایی که‌ من آگاهم روابط خوبی با ایران دارد.

تا جایی که‌ من خبر دارم حزب دمکرات کردستان عراق با ایران روابط خوبی دارد. آنچه‌ هست سروصدای رسانه‌های این حزب است که‌ جهت مصرف داخلی است.

*موضع ایران در قبال این مسئله‌ چیست که‌ گویا اقلیم به‌ سوی بلوک سنی منطقه‌ متمایل شده‌ است؟

من از این نکته‌ اطمینان دارم که‌ ایران علاقمند است که‌ اقلیم همچون اقلیمی فدرال در چارچوب عراق بماند و رئیس جمهور عراق هم کرد باشد. این خود گواه‌ این است که‌ ایران علاقه‌ای به‌ این مسئله‌ ندارد که‌ اقلیم به‌ سوی دیگر در منطقه‌ متمایل شود.

بله‌ واضح است که‌ سعودی‌ها و ترکیه‌ به‌ دنبال تضعیف نقش شیعیان در عراق هستند و برای رسیدن به‌ این هدف هم به‌ کردها نیاز دارند. کردها باید بسیار آگاه‌ باشند که‌ در سیاست سنی‌گرایی منطقه‌ هضم نشوند، طبیعی است که‌ اگر چنین شود ایران واکنش خوبی نخواهد داشت.

*روابط نفتی مابین ایران و اقلیم به‌ کجا ختم شد؟

ایران پیشتر اعلام کرده‌ که‌ از روابط نفتی و گازی با اقلیم کردستان پشتیبانی خواهد کرد و آماده‌ است تا نفت اقلیم را از راه‌ خلیج فارس به‌ دنیا صادر کند، در حال حاضر هیاتی از وزارت انرژی اقلیم در تهران حضور دارند تا این مسئله‌ را بیشتر عملی کنند.

«ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان در تهران در گفت‌وگو با روزنامه ایران گفت: در جنگ کردها با داعش در سوریه، برای نخستین بار کردها صدای اعتراضی و مقاومت خود را به گوش جهانیان رساندند و در نتیجه سمبل مقاومت و شجاعت در سوریه شدند.

نیکنام ارشدنیا ـ کردها بعد از سال 2012 و خروج نیروهای اسد از منطقه، سریعاً با استقرار نیروهای نظامی، کنترل منطقه‌شان را به دست گرفته‌اند و بنا به گزارش‌ها اکنون حدود 15 درصد خاک سوریه را در اختیار دارند. این گروه امروز در سطح داخلی با حفظ اتحاد با دولت اسد پیروزی درخشانی کسب کرده‌اند و در سطح بین‌المللی هم از حمایت دو قدرت ذینفع جهانی یعنی آمریکا و روسیه نیز برخوردار است. همین امر سبب نگرانی‌های امنیتی برای دولتمردان ترکیه شده است. در خصوص دلایل نقش کلیدی کردها در گفت‌و‌گو با «ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان عراق در تهران و از کارشناسان ارشد مسائل کردی، ریشه‌های بحران کردی و قدرت‌گیری آنها را مورد بحث قرار داده‌ایم.

از دیدگاه شما چه دلایل و عواملی منجر به قدرت‌گیری کردها در جریان تحولات سوریه شد؟

کردها بعد از ظهور پدیده داعش و اپوزیسیون سوریه، فرصت تنفس و اظهار وجود پیدا کردند. آنها از شرایط جدید شکل گرفته به دنبال احقاق حقوق تضییع یافته‌شان رفتند. در این مسیر، مبارزات نظامی خود را علیه تروریست‌ها و نیروهای مداخله‌گر آغاز کردند. آنچه متمایز‌کننده مبارزات نیروهای کُردی سوریه از سایر نیروهای فعال در این کشور است، اخلاص، شهامت و بی‌باکی‌شان است. این امر به عینی‌ترین شکل ممکن در جریان تهاجم داعش به کوبانی نشان داده شد. در این جنگ کردها برای نخستین بار صدای اعتراضی و مقاومت خود را به گوش جهانیان رساندند و در نتیجه سمبل مقاومت و شجاعت در سوریه شدند.

به نظر می‌رسد گروه‌های کردی در سوریه با نگاهی رئالیستی به تحولات، به گزینه همکاری با دولت اسد روی آورده‌اند؛ از دیدگاه شما دوام این همکاری تا چه مدت خواهد بود؟

 از دیدگاه کردهای فعال در سوریه، نگاه واقع بینانه، شیوه انقلاب و اعتراض و هر آنچه که باشد، در چارچوب قانون اساسی هدف اول محافظت از موجودیت سیاسی و نظامی‌شان است. پس از اینکه جنگ و درگیری میان نیروهای مخالف با دولت بشار اسد آغاز شد، کردها به جای طرفداری از طرفین به اتخاذ گزینه دفاع از قلمرو خودشان پرداختند. از این‌رو سیاست پرهیز از جنگ و تنش با نظام سوریه را در پیش گرفتند که اقدامی سنجیده و حساب شده بود. در این میان به نظر می‌رسد زمانی که تهدید داعش و جبهه النصره در سوریه ادامه یابد، کردها نیز از منازعه با دولت سوریه خودداری کنند. امروز نیروهای کردی بر این امیدند که با از بین رفتن خطر تروریست‌ها، یک جامعه‌ای امن و آرام در سوریه شکل بگیرد که در آن تمامی گروه‌ها از حق و حقوق‌شان بهره‌مند شوند. از این‌رو کردها آمادگی همکاری با دولت سوریه را در دوران پس از منازعه دارند.

با توجه به ارتباط نزدیک ایدئولوژیک و نظامی میان نیروهای کردی حاضر در سوریه با حزب کارگران کُرد ترکیه، آنکارا به گزینه سخت نظامی روی آورده است، تداوم این سیاست را چگونه می‌بینید و آیا آنکارا به واقعیت کردها در سوریه تن خواهد داد؟

در خصوص نزدیکی کارگران ترکیه با کردهای سوریه باید گفت که این دو گروه از اشتراکات فراوان ایدئولوژیکی و ساختاری برخوردار هستند. حزب کردی سوریه شاخه‌ای منشعب شده از کارگران ترکیه است.

 با این حال باید گفت که این گروه‌ها به قانون اساسی کشورشان پایبند هستند و همکاری آنها به مفهوم قهر با نظام‌های سیاسی‌شان نیست. این امر بخصوص برای کردهای سوریه بیشتر صدق می‌کند. در رابطه با ورود سخت افزارانه ترکیه هم لازم به اشاره است که آنکارا دچار اشتباهات جدی استراتژیک در میدان تحولات سوریه شد و آنها بدون توجه واقعی به ریشه‌های بحران، با اقدامات نسنجیده‌شان سوریه را امنیتی کردند.

دولتمردان آنکارا با عبرت از درس‌های تاریخی این نکته را بپذیرند که نزاع با کردها نه تنها اهدافشان را در منطقه محقق نمی‌سازد بلکه وجهه آنها را نزد قدرت‌های جهانی خراب می‌سازد.

از دیدگاه شما با توجه به حمایت مسکو و واشنگتن از کردهای سوریه، ایده تشکیل دولت خودمختار کُرد در سوریه همانند عراق چه میزان محتمل است؟

حمایت مسکو و واشنگتن از کردهای سوریه تاکنون جنبه نظامی و حفظ منافع داشته است. این حمایت‌ها هنوز از مرحله نظامی به سیاسی کشیده نشده است. تا زمانی که این مهم انجام نگیرد؛ حل بحران در سوریه نیز با دشواری مواجه خواهد شد.

پرسش بعدی که در این میان مطرح است، این است که همگرایی مسکو ـ واشنگتن در دوران پس از بحران مشخص نیست چگونه خواهد بود و آیا آنها به طرفداری از حاکمان سیاسی خواهند پرداخت یا اینکه از قومیت و گروه‌ها نیز حمایت خواهند کرد.

روزنامه ایران، ستون گفت‌وگو، سه‌شنبه 4 اسفند 1394، سال بیست و دوم، شماره 6158، صفحه 20. 

سرویس: بین‌الملل ـ «ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران در گفت‌وگوی مشروح با تسنیم از تلاش مشترک سه کشور عربی کنار ترکیه برای تشکیل اقلیم سنی خبر داد و گفت: امارات، قطر، عربستان سعودی و ترکیه به‌دنبال این پروژه هستند.

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، «ناظم دباغ» نماینده‌ حکومت اقلیم کردستان در ایران است. یعنی هماهنگی روابط ایران و منطقه کردستان عراق از طریق او انجام می‌شود.وی همچنین در پرونده خود، نمایندگی «جلال طالبانی» رئیس جمهور سابق عراق و اتحادیه میهنی کردستان عراق را دارد.

«ناظم دباغ» یکی از شناخته‌شده‌ترین مردان سیاسی کردستان عراق است که در دو دهه اخیر با ایران به عنوان نماینده کردستان رابطه داشته است.

«ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران در گفت‌وگوی مشروح با خبرنگاران تسنیم به سئوالات مختلف درباره آخرین تحولات عراق و منطقه کردستان عراق پاسخ داد.

متن کامل این مصاحبه به این شرح است:

خبرگزاری تسنیم: در ابتدا تصویر کلی از اوضاع  فعلی عراق و همچنین اقلیم کردستان ارائه کنید؟

ناظم دباغ: متاسفانه بحران مالی و جنگ علیه تروریست‌ها و داعش همچنان ادامه دارد و افت قیمت نفت به این بحران دامن زده است.

قیمت نفت به کمتر از 40 دلار رسیده است در حالیکه هزینه‌های استخراج نفت هم بسیار بالاست.

مسائل سیاسی، وضعیت عراق در کل، مناسب نیست و مشکلات فراوانی میان گروه‌های سیاسی یا نهادهای دولتی وجود دارد البته تلاش می‌کنند برای این‌که بتوانند با یکدیگر کنار بیایند و مشکلات را حل کنند.

شخصا بر این باورم که کار سخت است، چرا سخت است؟ چون متاسفانه برخی گروه‌ها به جای اینکه دنبال منافع ملی و مردم باشند به فکر منافع حزبی و جناحی خود بوده اند.باید در تفکر و نگرش خود تغییر ایجاد کنند.

خلأ آقای طالبانی یکی از مشکلات اساسی در عرصه عراق است

اقلیم کردستان هم شما خودتان مطلع هستید که مشکلات خاص خودش را دارد. شاید علت یکی از این مشکلات، بحران‌های مالی و سیاسی باشد.البته یکی از دلایل مشکلات در عراق و اقلیم هم خلاء آقای جلال طالبانی در عرصه سیاسی است، ولی در کردستان این خلاء بیشتر به چشم می‌آید.

متاسفانه بیماری آقای طالبانی به نوعی مدیریت سیاسی در اقلیم کردستان را یکطرفه کرده است.

در زمان گذشته،‌ هماهنگی‌های لازم میان آقای طالبانی و آقای بارزانی وجود داشت و در آن زمان دسترسی و امکان بیشتری برای حل مشکلات وجود داشت ولی در حال حاضر این معادله به هم خورده است.

مشکل دیگر، مسئله داعش است. حضور این گروه در عراق و سوریه هم بحران ایجاد کرده است.

اما خوشبختانه اقلیم کردستان توانست پیشروی داعش را متوقف کند، نیروهای پیشمرگه جلوی پیشروی داعش را گرفتند و در ادامه توانستند حدود 90 درصد مناطق زیر سلطه داعش را آزاد کنند و از جمله شهر سنجار که اخیرا آزاد شد.

درحال حاضر مناطق اندکی از اقلیم کردستان که شاید کمتر از 10 درصد باشد، باقی مانده است که در تصرف داعش است و انشاءالله در آینده نزدیک هم این مناطق از سیطره داعش آزاد شود.

درگیری کار نبود؛ اختلافات وجود دارد

تسنیم: بحث اختلاف نظرها میان طالبانی و بارزانی، درگیری در منطقه کردستان و حمله به دفاتر احزاب که رسانه‌های خارجی به آن اشاره کرده بودند و بحث دخالت نظامی ترکیه در شمال عراق که بارزانی از آن استقبال کرد، ارزیابی شما از این مسائل چیست؟

دباغ: اولا هیچ درگیری میان اتحادیه میهنی کردستان و حزب دموکرات وجود نداشته است و به نظر من، در آینده هم نخواهیم داشت

ولی اختلافاتی که بود، بعد از آنکه جنبش تغییر یا گوران و بعضی گروه های سیاسی دیگر تظاهراتی را برگزار کردند، مسائلی پیش آمد. از نظر میزان تاثیرگذاربود در کردستان.

طبعا اختلافاتی وجود دارد و این اختلافات طبیعی است که در همه جا وجود دارد، چیز غیر طبیعی این است که این

اختلافات به جنگ تبدیل شود، همه احزاب بر درس‌گرفتن از تجربیات گذشته اصرار داریم و به همین دلیل تاکید

می‌کنم که درگیری رخ نداده اما اختلاف وجود دارد.

جزئیات درگیری اقلیم کردستان عراق

تسنیم: یعنی شما حمله به دفاتر احزاب در منطقه کردستان و آتش زدن آنها را رد می‌کنید؟

دباغ: بله، متاسفانه خبر به درستی منتقل نشده است، در مجموع باید بگویم وقتی تظاهراتی برگزار می‌شود، اتفاقات ناخواسته‌ای هم رخ می‌دهد، ما حمله به دفاتر را محکوم کردیم حتی خود گروه‌‌های دیگر هم حمله به دفاتر و به آتش کشیدن آن را محکوم کردند. وقتی به دفتری حمله شود، آن دفتر نگهبان دارد و هنگام حمله طبیعی است که آن نگهبان شلیک کند، ممکن است برخی هوایی شلیک کنند و برخی متاسفانه به شکل دیگری برخورد کنند، که به همین سبب چند نفر شهید و زخمی شدند و دفاتر مختلفی را هم به آتش کشیدند.

حزب دموکرات که ریاست اقلیم و رئیس دولت را در اختیار دارد اقداماتی را انجام دادند که مورد انتقاد قرار گرفت، مخصوصا مخالفت با بازگشت رئیس پارلمان، مذاکرات ادامه داشت که مدت کوتاهی بعد این مسائل تمام شد و در حال حاضر مذاکره میان گروه‌های سیاسی مختلف ادامه دارد و  امیدواریم در آینده به نتیجه دلخواه برسیم.

موضوع بعدی این است که اختلاف بر سر چیست؟ دلیل این مشکل قانون اساسی اقلیم کردستان و انتخاب رئیس اقلیم بود. رئیس اقلیم کردستان بر اساس قانون اساسی دو بار پیاپی حق نامزد شدن را دارد. ریاست آقای بارزانی در اقلیم برای دو سال هم تمدید شد که این مدت به پایان رسیده و اکنون برای دو سال آینده، درخواست شد که این دو سال هم برای ریاست آقای بارزانی تمدید شود.

حزب دمکرات کردستان درخواست داد تا ریاست وی تمدید شود، همزمان پیشنهادی درباره شیوه برگزاری انتخابات و تجدید نظر در اختیارات رئیس اقلیم مطرح شد و اینکه قانون اساسی اقلیم کردستان در ارتباط با اختیارات رئیس اقلیم و رئیس حکومت مورد بازنگری قرار گیرد که این مسائل تاکنون حل نشده است و باعث ایجاد اختلافات شده است.

مشکلات بین دولت مرکزی و اقلیم کردستان به قوت خود باقی است

تسنیم: به مسئله بودجه اشاره کردید الان مسئله اقلیم با دولت مرکزی عراق به کجا رسیده است،

آیا بحث مشکلات قبلی پابرجاست یا حل شده است؟

دباغ: این مشکلات همچنان پابرجاست و حل نشده و تاکنون حکومت اقلیم کردستان چندین بار آمادگی خود را برای مذاکره با بغداد اعلام کرده است و انتظار داشتیم از طرف بغداد، زمانی تعیین شود. بغداد پیش شرطی تعیین کرده که اقلیم کردستان زیر بار آن نرفته و نمی‌رود.

باید بنشینیم و با هم مذاکره کنیم . ما در چارچوب قانون اساسی عراق به عراق پایبندیم. ولی هر کس بر اساس نظر

خود قانون اساسی را تفسیر می‌کند در حالی که قانون اساسی تفسیر نمی‌خواهد. آنچه مشخص است، ما به عنوان اقلیم کردستان و سیستم فدرالی در چارچوب قانون اساسی حضور داریم. ما قبلا از روز تشکیل پارلمان عراق چند پیشنهاد داشتیم به توافق اولیه هم رسیدیم که پروژه قانون نفت، قانون پیشمرگه، پروژه روابط میان اقلیم کردستان و بغداد که متاسفانه دولت مرکزی تاکنون به آن توجه نکرده اند و هنوز به نتیجه نرسیده است.

تسنیم: تاکنون چند  درصد از مسائل موجود میان دو طرف حل شده است؟

دباغ: تا زمانی که مذاکره‌ای صورت نگیرد نمی‌توان گفت چند درصد مسائل حل شده است. تجارب گذشته، ما را ترسانده است.  درست است که تا حدی استفاده نکردیم. ولی به لحاظ مدیریت استقلال اقتصادی، از طرف اقلیم کردستان به پیشرفت‌های زیادی دست یافتیم.

تسنیم: یعنی حضور رئیس جمهور کُرد در ساختار قدرت هم نتوانسته مشکلات میان اربیل و بغداد را حل کند؟

دباغ: مسئله رئیس جمهوری نیست، مسئله شخص است، آقای طالبانی جایگاه ویژه‌ای در عراق هنگامی که رئیس جمهور بود، داشت، آیت الله سیستانی گفتند که آقای طالبانی سوپاپ اطمینان عراق است.امروز خلاء حضور آقای طالبانی در صحنه‌ی سیاست را هم درک می کنند.

فروش نفت کردستان عراق به ترکیه هم قانونی است و هم قانونی نیست

تسنیم: دولت عراق در حال حاضر، اقلیم کردستان را متهم می‌کند که فروش نفت بدون اجازه

دولت مرکزی انجام می‌شود، آیا این غیرقانونی نیست؟

دباغ: می‌‌توانیم بگوییم قانونی است و می‌توانیم بگوییم قانونی نیست. ما از روز اولی که قانون اساسی عراق تصویب

شد، پروژه‌ی قانون نفت را به همه گروه‌‌های سیاسی تقدیم کردیم که در این پروژه به اقلیم اختیار داده، نه فقط اقلیم

کردستان، به هر اقلیمی که در آینده در عراق ایجاد شود. قانون اساسی عراق این اجازه را می ‌دهد که هر سه استان عراق یا بیشتر نظرسنجی کنند و اقلیم یا فدرالی ایجاد کنند.

تسنیم: همه اقلیم‌ها زیر نظر دولت مرکزی خواهد بود؟

دباغ: همه زیر نظر دولت مرکزی است. در این پروژه قانون، اختیارات به اقلیم داده شده،‌ نگفته اقلیم کردستان،گفته است هر اقلیمی که در عراق تشکیل می‌شود که اولین اقلیم، اقلیم کردستان است

 چگونه قرارداد نفتی منعقد کند، چطور بازاریابی کند و چگونه بفروشد. ولی در مجموع ما توافقی داریم که درآمد عراق متعلق به همه عراقی‌هاست.

مناطقی که نفت سرشار دارند، مناطق شمالی و جنوبی عراق هستند.این تعلل‌ها باعث شد که ما منتظر سیاست دولت مرکزی عراق نباشیم. به همین دلیل اگر کسی به کردستان عراق رفته باشد، پیشرفت این منطقه را به خوبی احساس می‌کند.

پیشرفتی که ما داریم درست است که به اندازه نیازهای مردم نیست،اما برای درک سطح پیشرفت اقلیم کردستان این را در نظر بگیرید که از نظر پیشرفت، تمام عراق مثل یک روستا است و اقلیم مثل یک شهر.

از لحاظ پیشرفت عمومی و رفاه و تفریح مردم، گردشگری، برق و ... درباره برق مثلا، قبلا کل کردستان فقط 160 مگاوات برق داشت،‌اما اکنون بیشتر از سه هزار مگاوات برق تولید می‌کند.

البته این اقدامات ما تمام خواسته‌های مردم را برآورده نمی‌کند، مخصوصا این دو سال اخیر، بحران بودجه جلوی این روند پیشرفت را گرفت.

ولی خوب شما عراق را نظر بگیرید، در عراق احساس نمی‌کنید که برق وجود دارد علاوه بر آن میلیاردها دلار در این زمینه هزینه شد که وزیر برق سابق عراق در دستگاه قضایی پرونده دارد. این عوامل باعث شد که ما کار خودمان را انجام دهیم و بیاییم با هم توافق کنیم.چون که ما 17 درصد از بودجه دولت عراق طلب داریم. خوب ما نفت

می‌فروشیم، حساب می‌کنیم برابر با استحقاقات یعنی سهم خودمان بر اساس آن 17 درصد از درآمد عراق را

برمی‌داریم، دولت عراق اضافه‌اش را از ما بگیرد.

پول فروش نفت اقلیم را به دولت عراق نمی‌دهیم

تسنیم: یعنی شما نفتی را که می‌فروشید، پولش را به دولت مرکزی عراق می‌دهید؟

دباغ: خیر، ما نمی‌خواهیم زیر بار سیاست تعصب و تندرویی برخی مقامات عراقی برویم، ما می‌گوییم بیایید حساب کنید. بندر جیحان متعلق به عراق است،‌ اما کنترل آن به دست عراق و ترکیه است، متاسفانه اعتماد میان ما از بین رفته است و اکنون کسانی در عراق می‌خواهند کردها را به حاشیه برانند.

تسنیم: آیا ورود نظامیان ترکیه به خاک عراق با هماهنگی کُردها صورت گرفته  است یا خیر. چون آقای بارزانی در این باره نظری دارند، ظاهرا آقای بارزانی در جریان سفر به عربستان و دیدار با ملک سلمان از ورود نظامیان ترکیه حمایت کرده و آن را در راستای منافع کردها و اهل تسنن دانسته است؟

دباغ: این صحت ندارد، من دقیقش را می‌گویم، ما کُردها مشکلاتی در عراق داریم، با این حال ما نمی‌خواهیم وارد مشکلات منطقه‌ای و مذهبی شویم، درست است که ما کُردهای سنی هستیم، اما شیعه هم داریم،‌امروز در  عراق، تلاطم (برخورد) میان شیعه و سنی است، برخورد میان ترکیه و قطر و آمریکا و عربستان و ... است. در شرایط کنونی، ما به دنبال حفظ منافع اقلیم کردستان عراق هستیم و هر گاه کسی به سمت ما دست دراز کرد، ما هم دستان خود را دراز می‌کنیم.

درباره مسئله حضور ترکیه در اقلیم کردستان  عراق باید بگویم که حضور ترکیه در اقلیم کردستان مربوط به امروز نیست بلکه حضور ترکیه از سال 1983 میلادی بر اساس توافقی بوده که میان ترکیه و دولت مرکزی عراق امضا شده که ترکیه حق دارد وارد زمین عراق شده و عراق هم وارد زمین ترکیه شود(برای مقابله با کردهای ترکیه) . از روزی که ترکیه وارد خاک عراق شد، همچنان در آن باقی مانده است.آن مناطق از مناطقی که تازگی وارد آن شده یعنی در اطراف موصل(بعیشقه)،‌جدا است.

ورود نظامیان ترکیه بر اساس توافق میان اهل سنت عراق، ترکیه،‌ عربستان و قطر صورت گرفت

اما ارتش ترکیه که وارد منطقه بعیشقه در نزدیک موصل شده، حرف و حدیث زیادی درباره آن و حتی اختلافاتی درباره تعداد نظامیان آن وجود دارد. شاید کُردها در زمینه عبور آنها چشم پوشی کرده، چون از منطقه تحت سیطره آنها(کردستان عراق) وارد عراق شده اند، ولی ورود نظامیان ترکیه بر اساس توافق میان اهل سنت عراق و ترکیه، عربستان سعودی و قطر صورت گرفته است. یعنی وزیر دفاع عراق(که سنی مذهب است) خودش به این منطقه رفته و از آنجا  دیدار کرده است.

مثلا اثیل النجیفی استاندار موصل(که بعد از هجوم داعش برکنار شده است) خودش با دولت ترکیه توافق کرده است که آنها بیایند نیروهای الحشد الشعبی را که از اهل سنت هستند، آموزش دهند برای آزادی موصل. ولی درباره تعداد نظامیانی که آمده‌اند، بیشتر است، ولی در کل ما از هر نیرویی استقبال می‌کنیم ،همچنانکه قبلا از کمک‌های دولت ایران به کُردها برای مبارزه با داعش استقبال کردیم.

نظامیان ترکیه از منطقه کردستان عراق عبور کردند

تسنیم: اینجا بحث فرق می‌کند، خود دولت مرکزی عراق و گروه‌های سیاسی عراق مخالف حضور نظامیان ترکیه هستند، آیا  دولت اقلیم مخالف حضور نظامیان ترکیه هست؟

دباغ: دولت اقلیم کردستان با توافق ترکیه و عراق موافق هستند، ما مخالف اقدامات دولت عراق نیستیم، ما مخالف

آن نیستیم که دولت عراق از اقتدار خود دفاع کند، بغداد برود از طریق مجامع بین المللی از جمله سازمان ملل و شورای امنیت شکایت کند.گفتم که نظامیان ترکیه از منطقه ما(منطقه کردستان عراق) عبور کردند.

تسنیم: اینکه شما می‌فرمایید ایران هم کمک کند، ترکیه هم کمک کند، ما استقبال می‌کنیم، نگاه ما و ترکیه نسبت به رخدادهای‌ منطقه‌ای تفاوت دارد، در حالی که ترکیه یکی از کشورهایی است که به داعش کمک می‌کند و داعش بیشترین لطمه‌ها و ضربات را به کُردها زده است، این چگونه با هم همخوانی دارد که شما از کسی کمک می‌گیرید که از گروهی حمایت کرده است که بیشترین ضربات و لطمات را به شما زده است؟

دباغ: ما به  عنوان کُردها از داعش متضرر شده ایم همان طور که در زمان صدام متضرر شدیم، ما از روابط خوبمان با جمهوری اسلامی ایران بهره بردیم و از یک لحاظ هم از روابط خود با ترکیه بهره بردیم، چرا که تنها کشوری که

اجازه داد نفت از منطقه اقلیم کردستان عراق صادر شود، ترکیه بود، ما نمی‌توانیم خود را محدود کنیم، ما دنبال راه باز کردن هستیم. شما اگر بخواهید از جنگ دور شوید باید راه دیپلماسی را فعال کنید، خود آقای بارزانی در ترکیه گفت، ایران نباید از ما ناراحت شود که ما به ترکیه می‌آییم و ترکیه هم نباید از ما ناراحت شود وقتی به ایران می‌رویم، معنایش این است که ما برای هر دو کشور اهمیت قائلیم.

ورود نظامیان ترکیه به عراق بدون اطلاع دولت نقض حاکمیت عراق است

تسنیم: ببخشید، شما در اینجا دو مبحث را خلط کردید، یکی روابط کشورها که بحثی جداگانه‌ است و یکی حفظ حاکمیت که در واقع همه گروه‌ها و جریان‌های سیاسی عراق بر این مسئله(حفظ حاکمیت ملی و تمامیت ارضی کشورشان) تاکید می‌کنند، موضع شما درباره ورود نظامیان ترکیه به خاک عراق چیست؟

دباغ: موضع دولت اقلیم کردستان این است که ورود نظامیان ترکیه بدون توافق و اطلاع دولت عراق، نقض حاکمیت عراق است.

تسنیم: اما نظامیان ترکیه بدون اطلاع دولت عراق وارد شدند و شما (مسئولان منطقه کردستان عراق) هم از آن استقبال کردید؟

دباغ: من می‌گویم بدون اطلاع عراقی ها نبوده است. در منطقه کردستان زمانی  هماهنگی لازم وجود داشت (میان بغداد و اربیل) و مشکلات و اختلافات در آن زمان کمتر بود، ولی امروز خلائی ایجاد شده است که نیاز به فردی مثل آقای طالبانی دارد.

تسنیم: برخی منابع خبری از تشکیل اقلیم سُنی خبر می‌دهند و ورود نظامیان ترکیه را در این راستا ارزیابی می‌کنند. با توجه به مقاله عبدالباری عطوان سردبیر روزنامه رای الیوم که نوشته بود: جان بولتون (از مقامات سابق دولت آمریکا) از قطعی بودن تشکیل اقلیم سنی در مناطق تحت اشغال داعش در شرق سوریه و غرب عراق به موازات یک کشور شیعی در جنوب عراق و کردها در شمال این کشور سخن گفته است، عطوان می‌گوید هدف آنها در نهایت تشکیل یک اقلیم سنی در عراق است، بعد اشاره می‌کند آنها می‌خواهند داعش را جمع کنند که این کار خیلی طول نمی‌کشد و این امتیاز را هم می‌خواهند به کردها (منطقه کردستان عراق) بدهند به ویژه این‌که آزادسازی موصل توسط کردها انجام شود و نمی‌خواهند موصل به دست نیروهای مردمی عراق آزاد شود، نظر شما در این زمینه چیست؟

دباغ: این حرف‌ها را عبدالباری عطوان حالا می‌گوید، در حالی که نوشیروان مصطفی در سال 1988 میلادی یادداشتی با عنوان "عراق کردی، عراق شیعی و عراق سنی منتشر کرد که چندین بار در این زمینه بحث و بررسی شد و ما هم با دوستان خود در جمهوری اسلامی ایران از طریق اتحادیه میهنی کردستان چندین بار صحبت کردیم و گفتیم این نظر نوشیروان مصطفی است نه اتحادیه میهنی کردستان.

تسنیم: البته عطوان نظر جان بولتون را آورده است؟

دباغ: این نظر و دیدگاه مربوط به امروز نیست و بعدا امثال جان بولتون آن را مطرح کردند.

سه کشور عربی و ترکیه به دنبال پروژه تجزیه عراق

تسنیم: ورود نظامیان ترکیه به این نظریه(تجزیه عراق) قوت بخشیده، نظر شما چیست؟

دباغ:تحلیل خود من این است که امارات، قطر، عربستان سعودی و ترکیه دنبال این پروژه (تشکیل اقلیم سنی و تجزیه عراق) هستند. من صددرصد معتقدم که تلاش ترکیه در راستای ایجاد اقلیم سنی درعراق و در چارچوپ میراث امپراطوری عثمانی است.

در ابتدای سخنانم هم گفتم در عراق اختلافات مذهبی وجود دارد. ما بر همپیمانی کُردها با شیعیان تاکید می‌کنیم و آن را ضامن حقوقمان می‌دانیم و بارها بر این مسئله تاکید کرده ام، چرا که در طول تاریخ، سنی‌های عرب با ما(کردها) دشمنی کرده‌اند، ولی شیعیان مانند ما مظلوم بوده‌اند.

از ایده تشکیل اقلیم‌ها در عراق حمایت می‌کنیم

تسنیم: آیا شما از ایده تشکیل اقلیم اهل سنت در عراق حمایت می‌کنید؟

دباغ: ما از ایده تشکیل اقلیم‌ها در عراق حمایت می‌کنیم، اقلیم کردستان عراق را در قانون اساسی تصویب کردیم،‌امکان وجود چند اقلیم در چارچوب قانون اساسی و زیر نظر دولت مرکزی وجود دارد.

تشکیل دولت سنی در عراق خیالی بیش نیست

تسنیم: ولی برنامه آنها (دشمنان عراق) ایجاد دولت مستقل برای اهل سنت است؟

دباغ: اینها خیالاتی بیش نیست.چنین چیزی امکان ندارد. من سال 1964 میلادی برای  اولین بار زمانی که جوان بودم خدمت آقای جلال طالبانی رسیدم، تا حالا یکی از آرزوهایمان تشکیل دولت کردستان بوده، ولی می‌ دانم تحقق چنین آرزویی فعلا در این شرایط امکان پذیرنیست.

تسنیم: بحث آزاد شدن مناطق اشغالی را مطرح می‌کنیم، چرا هیچ هماهنگی میان کُردها و ارتش عراق برای آزادسازی این مناطق وجود ندارد و آیا مناطقی را که جزو کردستان نیست و در اختیار شما هست، آیا به دولت مرکزی  عراق برمی‌گردانید؟

دباغ: هر جایی که جزء کردستان عراق نیست، همین فردا بخواهند تحویل می‌دهیم.

تسنیم: در حال حاضر دولت عراق درگیر جنگ با گروه تروریستی داعش است و اگر جنگ تمام شود،‌آیا شما از این مناطقی که در اختیار گرفته‌اید،‌خارج نمی‌شوید؟

دباغ: ما در کل چشم طمع به زمین هیچ کسی نداریم.

تسنیم: کرکوک چطور؟

دباغ: کرکوک متعلق به کردستان است.

تسنیم: ترکمان‌ها و عرب‌ها هم ادعا می‌کنند کرکوک متعلق به آنهاست و می‌گویند شما دست به تغییر بافت جمعیتی در این شهر زده‌اید، قبول دارید؟

دباغ: کردستان ابتدا در قلمرو امپراطوری ایران قرار داشت، بعدا جز عثمانی بود، یعنی نه عراقی وجود داشت نه سوریه‌ای. در جنگ چالدران که متاسفانه با شکست ایران در برابر عثمانی همراه شد، امپراطوری عثمانی گسترش

یافت و سرزمین‌هایی به کنترل آن درآمد که کُردی بود و کردها ساکن آن مناطق بودند و این مناطق بین عباسی و عثمانی تقسیم شد. پس از جنگ جهانی اول،با فروپاشی دولت عثمانی، عراق تشکیل شد، وقتی عراق را تاسیس کردند یک بخش از سرزمین ترکیه و یک بخش از سرزمین ایران و یک بخش از سرزمین سعودی و اردن را دادند و سوریه را تشکیل دادند. اگر این نکته را مورد ملاحظه و دقت قرار دهید، مشکلاتی در نینوا و موصل و اسکندرون رخ داد، موصل را هم به عراق دادند و در قسمت سوریه، اسکندرون را به ترکیه دادند. نقشه ولایت موصل را نشان دهید، ولایت موصل را قبول دارم که تا کجا منطقه کُردی و تا کجا منطقه عربی بوده است. آن مناطقی را که من اعلام کردم، یک بخش آن در منطقه موصل قرار دارد.

ما می‌گوییم که کرکوک در چارچوب جغرافیایی کردستان قرار دارد. حکومت بعثی فاشیستی صدام اقدام به تغییر بافت جمعیتی کرد، کرکوک اصلا شیعه نداشت، ترک‌هایی که در منطقه کرکوک هستند، کارمندان دولت عثمانی آن زمان بودند که آمدند. ماده 140 می گوید آنها که اصالتا و پدر و جدشان متعلق به کرکوک نیست، از این شهر بیرون بروند. چرا ماده 140 اجرا نمی‌شود.

مناطقی بود که قبلا هم ارتش عراق و هم پیشمرگه‌ها در آن حضور داشتند و از آن حمایت می‌کردند، ولی روزی که داعش آمد، ارتش عراق سلاح خود را بر زمین گذاشت،‌نیروهای پیشمرگه حضور خود را در این مناطق تقویت کردند.

درخواست آمریکا از کُردها برای آزاد سازی موصل

تسنیم: آقای دباغ چرا میان ارتش عراق و کُردها هماهنگی برای آزادی مناطق اشغالی وجود ندارد و سئوال مهمتر این است که آیا هماهنگی میان کُردها و آمریکایی‌ها برای آزادی موصل با مشارکت کُردها وجود دارد؟

دباغ: همیشه این درخواست از ما وجود داشته و این مسئله از سوی آمریکایی‌ها مطرح شده است.

درخواست همکاری نیروهای پیشمرگه و مشارکت در آزادسازی موصل مطرح شده است و ما هم با شروطی شرکت خواهیم کرد ولی تاکنون تصمیم نهایی نگرفته‌ایم و اگر تصمیم نهایی بگیریم قطعاً با همکاری همپیمانان خود بغداد اقدام خواهیم کرد.

تسنیم: چرا این هماهنگی میان دولت عراق و کردها وجود ندارد؟

دباغ: این درخواست باید از سوی عراق رسماً مطرح شود و ما شرط داریم و بدون همکاری و کمک عراق به پیشمرگه‌ها در زمینه تأمین سلاح، آموزش، حقوق و تدارکات نمی‌توان انتظار داشت کُردها در این جنگ مشارکت کنند.

تسنیم: پس سهم 17 درصدی که از دولت عراق می‌گیرید، برای چیست ؟

دباغ: ما این سهم را نگرفته‌ ایم.

تسنیم: فروش یکجانبه نفت را چگونه توجیه می‌کنید؟

دباغ: خوب اگر ما این کار را نمی‌کردیم، چطور می‌توانستیم با داعش بجنگیم.

تسنیم: درباره فروش نفت توسط داعش که می‌‌گویند از مناطق تحت کنترل شما عبور می‌کند و ترکیه آن را می‌خرد، نظرتان چیست؟

دباغ: این ادعایی واهی بیش نیست.

تسنیم: عربستان ائتلافی را با حضور 34 کشور تشکیل داده است جالب این است که در این ائتلاف، کشورهایی که قربانی تروریسم هستند مانند عراق و سوریه حضور ندارند، موضع حکومت اقلیم کردستان عراق در این باره چیست، به ویژه با توجه به اینکه برخی آن را ناتوی سنی نامیده‌اند؟

دباغ: به نظرم  باید منتظر بمانیم،هنوز زود است وارد برخی مسائل شویم‌، به نظرم بعد از ورود روسیه به منطقه(به نبرد مستقیم با تروریسم در سوریه)، تغییرات و تحولات جدید ایجاد شد و پس از توافق گروه پنج به علاوه یک و ایران، نقطه عطفی را ما شاهد هستیم ولی در کل حس من این  است که نوعی همپیمانی ورشو در برابر ناتو به وجود آید.  پیمان ورشو با فروپاشی شوروی، فروپاشید. ولی امروز حضور روسیه در منطقه قدرت‌نمایی است، به ویژه پس از اقدام ترکیه در سرنگون کردن جنگنده روسی که سبب شد روسیه سامانه موشکی اس 400 را به منطقه(سوریه) بیاورد. حضور پراکنده اروپایی‌ها در منطقه، پس از انفجارهای پاریس هر یک از کشورهای اروپایی تلاش می‌کند خود را از منطقه دور کند.

به نظر من، چین، روسیه و ایران شاید بنیانگذار به نوعی پیمان جدیدی مثل ورشو باشند .

ائتلاف مبارزه با تروریسم عربستان ضدیت با ایران است

تسنیم: برخی می‌گویند این ائتلاف(ائتلاف ادعایی عربستان علیه تروریسم) صوری است. چرا که برخی کشورها مانند لبنان که نامشان در این ائتلاف آمده، اعلام کرده‌اند در جریان این مسئله نیستند، بحث دیگر این است که این ائتلافی بر ضد ایران، عراق و سوریه است، تحلیل شما چیست؟

دباغ: این ائتلاف هر چه باشد، به نوعی ضدیت و دشمنی با ایران در آن هست، ولی من روزی در یک همایش گفتم که عمق استراتژیک ایران در عراق است.

در کل ایران به یک قدرت تبدیل شده است، قدرت ایران، آمریکا و غرب را وادار به عقب نشینی کرد، توافق پنج به علاوه یک با ایران، شرایطی به وجود آورده است که نمی‌توان ایران را نادیده گرفت. ولی منطقه خاورمیانه و کشورهای عربی حاشیه خلیج (فارس)، آن را قبول ندارند.

تسنیم: پس از تنش اخیر میان روسیه و ترکیه، خبرهایی وجود دارد مبنی بر اینکه روس‌ها درخواست‌هایی برای احداث پایگاه در اقلیم کردستان عراق داشته‌اند، تایید می‌کنید؟

دباغ: خیر، آنها کمک (تسلیحات) می‌فرستند وما هم دریافت می‌کنیم، ولی میزان این کمک‌ها کم است اما پایگاهی ندارند.

ترکیه در کردستان عراق پایگاه دارد

تسنیم: ترکیه در اقلیم کردستان عراق پایگاه دارد؟

دباغ: بله، پایگاه دارد، از قدیم از زمان صدام این پایگاه‌ها را داشته است، بالگرد، تانک و توپ و ... در این پایگاه دارد، تعداد نظامیان ترکیه مستقر در پایگاه‌های خود در  اقلیم کردستان مشخص نیست، در منطقه گارا و زاخو حضور دارند.

حضور پزشکان ایرانی در تیم معالج آقای طالبانی

تسنیم: در حال حاضر وضعیت جسمانی آقای طالبانی چگونه است؟

دباغ: وضعیت آقای طالبانی در حال حاضر مناسب است، پزشکان ایرانی نیز در تیم معالج آقای طالبانی حضور  دارند، دو هفته قبل، ایشان را به آلمان برای مداوا بردند، در حال حاضر در شهر سلیمانیه هستند و خوشبختانه از نظر سلامتی وضعیت مناسبی دارند.

گفت‌وگو از: حسن رستمی و عباس اصلانی

شناسه خبر: 950845  

سرویس: بین الملل: «ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران آخرین وضعیت جلال طالبانی رئیس جمهور سابق عراق را تشریح کرد.

«ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران در خصوص آخرین وضعیت جسمی جلال طالبانی رئیس جمهوری سابق عراق به خبرنگار بین‌ الملل تسنیم گفت که شرایط جسمی وی در حال حاضر مناسب است و در سلیمانیه تحت‌نظر یک تیم پزشکی مجرّب که برخی پزشکان ایرانی هم با آن همکاری دارند، مستقر است.

وی افزود: آقای طالبانی چندی پیش برای انجام چکاپ کامل به آلمان سفر کرده بود و دو هفته قبل نیز پس از اتمام معاینات به کردستان عراق بازگشت.

نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق درباره نقش دبیر کل اتحادیه میهنی در تحولات عراق و اقلیم کردستان گفت: آقای طالبانی همواره جایگاه ویژه‌ای در عراق داشته‌اند و حتی زمانی آیت‌الله سیستانی گفته بودند آقای طالبانی سوپاپ اطمینان برای امنیت و رشد عراق هستند.

دباغ در عین حال گفت که طالبانی در حال حاضر به خاطر وضعیت جسمی اش در مسائل سیاسی دخالت مستقیم ندارد و دفتر سیاسی و شورای رهبری اتحادیه میهنی تمامی مسئولیت‌ها و وظایف را انجام می دهد.

وی در پایان در خصوص تعیین جانشین دبیر کل اتحادیه میهنی کردستان عراق اظهار داشت: هنوز صحبتی برای انتخاب جانشین آقای طالبانی نشده و هنگامی که کنگره حزب برگزار شود، کنگره در این زمینه تصمیم‌گیری خواهد کرد.

جلال طالبانی متولد 1933 میلادی، رئیس جمهور عراق در فاصله سالهای 2005 تا 2014 میلادی و رهبر حزب اتحادیه میهنی کردستان است.

طالبانی در سال 2012 برای درمان به آلمان رفت. در دسامبر 2013 عکس‌های تازه‌ای از جلال طالبانی از سوی برخی رسانه‌ها منتشر شد که نشان دهنده بهبود وضعیت جسمانی جلال طالبانی است. طالبانی در 19 ژوئیه 2014 از فرودگاه برلین به فرودگاه سلیمانیه برگشت.

شناسه خبر: 951748 

«ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران با حمایت از طرح برگزاری همه‌پرسی استقلال اقلیم کردستان از عراق گفت که این طرح مطابق با قانون اساسی عراق است.

به گزارش خبرنگار گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، «ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران گفت: «در قانون اساسی عراق بر حق تعیین سرنوشت و برگزاری همه‌پرسی برای همه مردم تأکید شده است. طبعا این حق قانونی مردم اقلیم کردستان است که بخواهند درباره آینده خود اظهارنظر کنند.»

وی درباره هدف اقلیم از برگزاری چنین همه‌پرسی‌ در اوضاع متشنج کنونی عراق تصریح کرد:‌ «اقلیم کردستان با برگزاری همه‌پرسی می‌خواهد تعیین وضعیت کند و بداند اخباری که حکایت از اعلام استقلال مردم می‌کند، واقعا نظر خود مردم است یا شایعاتی است که از منابع دیگر به اقلیم القاء می‌شود.»

دباغ در عین حال با بیان اینکه هیچ‌گاه کردها نمی‌خواهند و نخواسته‌اند که بدون رضایت دولت مرکزی عراق اقدام به برگزاری همه‌پرسی استقلال کنند، تأکید کرد: «در این راستا مذاکراتی از گذشته تاکنون میان اقلیم کردستان و حکومت مرکزی عراق انجام شده است. طبعا باید برای این موضوع نیز حکومت اقلیم کردستان وارد مذاکره با دولت شود.»

پیشتر، «مسعود بارزانی» رئیس اقلیم کردستان عراق در باره برگزاری همه‌پرسی استقلال، گفته بود: «منطقه کردستان به‌دنبال آن است که در دولت مرکزی شریکی واقعی باشد، اما اگر چنین چیزی ممکن نباشد، درباره ماندن یا نماندن در چهارچوب عراق همه‌پرسی برگزار می‌کنیم.»

بارزانی هشدار داده بود: «عراق در آستانه فروپاشی است. ممکن است نتیجه انتخابات پارلمانی آینده تعیین کننده باشد، اگر احترام به قانون اساسی و اجرای آن وجود داشته باشد کردها در بنیاد نهادن عراق همکاری خواهند کرد.»

«ناظم دباغ» درباره این اظهارات بارزانی به خبرنگار آنا گفت: «عراق از زمان حملات داعش تاکنون به سه بخش تقسیم شده است، بخشی که شامل مناطق بغداد و جنوب عراق می‌شود در اختیار حکومت مرکزی قرار دارد، بخش دیگر که از گذشته نیز بوده، در اختیار اقلیم کردستان است و بخش دیگر را داعش به کنترل خود درآورده است. درواقع اکنون با اوضاع ناهمگونی مواجهیم که لزوم تلاش برای هماهنگی برای مبارزه با گروه‌های تروریستی از جمله

داعش را بیش از پیش آشکار می‌کند.»

وی با انتقاد از ضعف کمک‌رسانی نظامی حکومت مرکزی عراق به کردها در مقابل داعش گفت: «ما از حکومت مرکزی عراق می‌خواهیم از اقلیم کردستان با هدف مبارزه با داعش حمایت بیشتری انجام دهد. رهبری اقلیم کردستان همواره از کمک‌های نظامی آمریکا برای مبارزه با داعش استقبال کرده است، ولی این کمک‌ها را ناکافی می‌داند. طبعا کمک کردن به این اقلیم تنها نباید منحصر به ابعاد نظامی باشد و کمک در عرصه‌های سیاسی، پشتیبانی، دیپلماتیک و سایر عرصه‌ها را شامل می‌شود.»

نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران خاطرنشان کرد: «ایران همواره کمک‌های سیاسی و نظامی خود را به ما ارائه کرده است و بارها از موضع مثبت ایران نسبت به تحولات اقلیم کردستان عراق قدردانی کرده‌ایم.»

 حكومت عراق تصميم جدي خود را براي آزادسازي رمادي گرفته و عزم خود را در اين راستا جزم كرده است. اما متاسفانه در گذشته، ارتش عراق حملات و يورش‌هاي متعددي را در راستاي آزادسازي رمادي انجام داده و در مواردي نيز موفق به تصرف شهر هم شده است ولي در نهايت داعش توانسته شهر را مجدد از ارتش عراق پس بگيرد.

اما اين‌بار طبق اطلاعات و شواهد ميداني موجود ارتش عراق قصد دارد با استفاده از نيروهاي مردمي و بين‌المللي شهر را از داعش پس بگيرد و آن را حفظ كند زيرا تجربه‌هاي گذشته اين نگراني را به وجود آورده است كه ارتش توانايي آزادسازي رمادي را در اختيار دارد اما هيچگاه نتوانست آن را حفظ كند زيرا داعش با قراردادن ماشين‌هاي انتحاري در شهر و مين‌گذاري‌هاي گسترده اجازه ماندن نيروهاي ارتش را در شهر نمي‌داد و دوباره تروريست‌هاي داعش آن را تصرف مي‌كردند. به‌طور كلي نيز بايد گفت شرايط ارتش عراق با گذشته تغيير كرده است. اول اينكه كل ارتش و دولت عراق و همچنين نيروهاي ائتلاف و كشورهاي مختلف اصرار بر آزادي رمادي دارند. دوم اينكه داعش پس از شكست‌هاي مختلفي كه در صحنه ميداني عراق و سوريه داشته، موقعيت گذشته را ندارد و شرايط به نوعي براي شكست داعش فراهم‌تر از گذشته شده است.
 از سوي ديگر ارتش عراق به تكنولوژي‌هاي جديد از جمله ابزارهاي خنثي‌سازي مين و بمب مجهز شده است و نيروهاي عراقي نيز آموزش‌هاي جدي‌تري را براي مبارزه با تروريست‌هاي داعش ديده‌اند و موقعيت خود را نسبت به گذشته تغيير داده و توانايي‌هاي خود را نيز افزايش داده‌اند. در همين حال حضور حشدالشعبي و نيروهاي مختلف مردمي و تا حدي آمادگي بيشتر اهل تسنن براي مبارزه با داعش باعث شده تا نگاه‌ها نسبت به گذشته اميدواركننده‌تر شود.

اما با توجه به تجربه‌هاي تلخ گذشته اين نگراني وجود دارد كه اتفاقاتي مانند گذشته تكرار شود و بايد منتظر بود و ديد كه چه شرايطي در صحنه ميداني و نبرد به وجود مي‌آيد. در گذشته هم وعده داده مي‌شد كه رمادي آزاد شده اما در عمل اتفاق چنداني رخ نمي‌داد. با اين وجود واقعيت اين است كه اگر داعش در شهر رمادي به‌طور كامل شكست بخورد و نيروهاي عراقي نيز بتوانند آن را حفظ كنند ضربه سنگيني به داعش وارد خواهد شد و اين عمليات مي‌تواند به شكست كامل داعش در استان انبار بينجامد زيرا در اين بين نه تنها شهرهاي تحت تسلط داعش سقوط مي‌كند بلكه روحيه تروريست‌هاي داعش نيز سقوط مي‌كند و ارتش عراق هرچه بيشتر مي‌تواند به فكر آزادسازي موصل باشد. اگرچه داعش در گذشته تلاش كرده تا نشان دهد توان حمله دوباره به برخي مناطق را دارد اما با شكست‌هايي كه در نقاط مختلف عراق متحمل شده است، ديگر توانايي گذشته را براي تهاجم به مناطق مختلف عراق ندارد. با اين وجود  اين ‌بار از ارتش عراق تمنا  دارم كه پس از ورود و آزاد‌سازي شهر رمادي بتوانند آن را حفظ و تحت كنترل خود نگه دارند.

روزنامه اعتماد، ستون «نگاه روز»، چهارشنبه 2 دی 1394، سال سیزدهم، شماره 3422، صفحه 6.